W dzisiejszych czasach bardzo często spotykamy się z określeniem diety bezglutenowej. Na półkach sklepowych pojawia się coraz więcej produktów oznaczonych jako „bezglutenowe”. Czym dieta bezglutenowa różni się od innych diet i czym właściwie jest ten gluten? Wszystkie odpowiedzi znajdują się w tym artykule.
Zacznijmy od tego czym jest gluten. Otóż jest to wspólna nazwa białek występujących w ziarnach zbóż, takich jak pszenica, żyto, pszenżyto oraz jęczmień. W momencie mieszania mąki ze zbóż z wodą, białka glutenu tworzą lepką sieć przypominającą w konsystencji klej. To od tej właściwości zależy elastyczność ciasta oraz puszystość i odporność na wysychanie wszystkich wypieków.
Gluten może przyczynić się do występowania alergii na pszenicę, nieceliakalną nadwrażliwość na gluten oraz celiakii. Celiakia jest chorobą żołądkowo-jelitową o podłożu autoimmunologicznym i polega na nietolerancji gliadyny, frakcji glutenu występującej w ziarnach zbóż glutenowych. Często nietolerancja glutenu objawia się biegunką, nudnościami, wymiotami, bólem głowy i wzdęciami. Osobom, u których została stwierdzona, któraś z tych chorób zaleca się stosowanie diety bezglutenowej.
Dieta bezglutenowa jest jednym skutecznym sposobem walki z objawami celiakii.
Które produkty zawierają gluten? Właściwie to wszystkie z produktów „codziennych”. Między innymi: pieczywo, makarony, ciasta, ciastka, słone przekąski, kawę zbożową, piwo, płatki śniadaniowe, a nawet wędliny, majonez, musztardę oraz mieszanki przypraw. Również, ku zaskoczeniu – gluten może być obecny w lekarz oraz suplementach diety. Osoby nie mogące spożywać glutenu muszą zwrócić na to szczególną uwagę.
Dieta bezglutenowa polega na wykluczeniu z jadłospisu wcześniej wymienionych produktów. Warto urozmaicać dietę bezglutenową w dużą ilość warzyw i owoców by uniknąć niedoborów witaminowo-mineralnych. Najbardziej wartościowymi produktami, które są bezglutenowe są kukurydza, ryż, ziemniaki, soja, proso, gryka, tapioka, amarantus, maniok, soczewica, fasola, sago, sorgo, orzechy, a także mięso, owoce i warzywa. Są one bogate w białka, witaminy z grupy B oraz składniki mineralne jak cynk, żelazo, magnez.
W pierwszym etapie po rozpoznaniu nietolerancji na gluten należy wykluczyć z diety dania ciężkostrawne, tłuste, smażone, przetwory z mięsa, pasztet, konserwy, tłuste wędliny, warzywa wzdymające. W celu zregenerowania kosmków jelitowych zaleca się dietę ubogolaktozową (wykluczenie mleka) lub bezlaktozową (wykluczenie mleka i jego przetworów).
Warto wzbogacić taką dietę w produkty dostarczające organizmowi błonnik pokarmowy, a także składniki mineralne i witaminy. Takie jak suszone owoce, orzechy, ziarna słonecznika, sezamu czy pestki dyni.
Potrawy powinny być przygotowywane w szybkowarach, na parze, duszone bez tłuszczu, pieczone w folii przezroczystej lub garnkach glinianych. Do wypieków powinno się stosować drożdże, proszek bezglutenowy, sodę.
Chcąc uniknąć wyniszczenia organizmu oraz powikłań chorób wyżej wymienionych należy przestrzegać stale diety bezglutenowej, gdyż nawet niewielkie ilości glutenu mogą spowodować negatywne skutki dla organizmu.